Θάνος Μωραΐτης:Το 2012 θα είναι η χρονιά του ΕΣΠΑ

Συνέντευξη του Θάνου Μωραΐτη στην «Ημερησία»
«Το 2012 θα είναι η χρονιά του ΕΣΠΑ»
Θάνος Μωραΐτης: «Αν δεν παίρναμε τολμηρές αποφάσεις, το ΕΣΠΑ θα είχε τελειώσει πριν καν αρχίσει»



Xρονιά του ΕΣΠΑ θα είναι το 2012 δηλώνει ο υφυπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Θάνος Μωραΐτης στην «Ημερησία» και τονίζει πως εάν η ηγεσία του Υπουργείου δεν έπαιρνε τολμηρές αποφάσεις, το ΕΣΠΑ θα είχε τελειώσει πριν καν αρχίσει.
Αποδίδει το αρνητικό επενδυτικό κλίμα στις συνθήκες που επικρατούν στην χώρα και επιμένει στην συστηματική δουλειά για βελτίωση του περιβάλλοντος.
Καλεί τις Τράπεζες να αναλάβουν τις ευθύνες τους και μιλά για το νέο πρόγραμμα των 500 εκατομ. ευρώ για την χρηματοδότηση των ΜΜΕ


 Στην Μανταλένα Πίου

Η πολιτική ηγεσία έχει μιλήσει πολύ για την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου. Είναι εφικτή μέσα στη δίνη της ύφεσης και της οικονομικής κρίσης;

Η ιστορία της ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες είναι ένα αφήγημα χαμένων ευκαιριών και εγκληματικών αμελειών. Οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε προς όλες τις κατευθύνσεις άλλα και στους εαυτούς μας: Όχι άλλες χαμένες ευκαιρίες… Δεν έχουμε δικαίωμα να μην προσπαθήσουμε και να μην πετύχουμε. Φτάσαμε στο έσχατο σημείο, γιατί υπερίσχυε η λογική της εφήμερης αποφυγής του προβλήματος.
Να σταματήσουμε να κρύβουμε το πρόβλημα πίσω από την κουρτίνα των δανεικών και να ακολουθήσουμε τον επίπονο δρόμο της παραγωγικής ανασυγκρότησης. Να τελειώνουμε με τα εύκολα βολέματα του παρελθόντος που κάλυπταν τη φοβικότητα του πολιτικού συστήματος και στήριζαν την εσωστρέφεια της ελληνικής κοινωνίας. Σήμερα επιλέγουμε τον κριτή μας: την κάλπη των επόμενων εκλογών ή την Ιστορία.


Πάντως το επενδυτικό κλίμα δεν έχει αλλάξει. Πότε αναμένετε ότι θα έχουμε σαφείς ενδείξεις μεταστροφής του επενδυτικού κλίματος; Δεν έχουμε δει ακόμα μεγάλες ξένες επενδύσεις.
Το επενδυτικό κλίμα είναι αλληλένδετο με τις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα. Όσο διαρκεί η αβεβαιότητα δεν μπορούμε να περιμένουμε θεαματική αλλαγή. Οι εξελίξεις του επόμενου διμήνου θα είναι καθοριστικές για το κλίμα εμπιστοσύνης προς την οικονομία μας. Εμείς ωστόσο δουλεύουμε καθημερινά στην κατεύθυνση της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, της μείωσης της γραφειοκρατίας, της διευκόλυνσης των αδειοδοτήσεων, της προβολής των πλεονεκτημάτων μας.  Οι ξένοι επενδυτές αυτό ακριβώς περιμένουν να δουν. Θέλουν να πειστούν ότι υπάρχει μια σοβαρή προσπάθεια η οποία αφήνει πίσω παθογένειες δεκαετιών.


Πολλά ακούγονται για καθυστερήσεις όσον αφορά το ΕΣΠΑ. Τελικά ποιός είναι ο βαθμός απορρόφησης και ποιά είναι η ανταπόκριση στα διάφορα προγράμματα του ΕΣΠΑ που ανακοινώνονται;
Παραλάβαμε το ΕΣΠΑ στην «εντατική». Ήταν ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός απίθανου συγκεντρωτισμού που ακρωτηρίαζε την λειτουργία του προγράμματος. Ήταν όμηρος ενός πολιτικού συστήματος που βολευόταν «παρκάροντας» εκατομμύρια σε έργα φαντάσματα τα οποία δεν θα γινόταν πότε. Μέσα στο 2011 πήραμε τολμηρές αποφάσεις, όπως οι απεντάξεις νεκρών έργων, οι οποίες έκοψαν τον γόρδιο δεσμό των παθογενειών αυτών. Αν δεν παίρναμε τις αποφάσεις αυτές το ΕΣΠΑ θα είχε σήμερα τελειώσει πριν καν αρχίσει. Το αποτέλεσμα είναι συγκεκριμένο και μετρήσιμο. Το 2009 η απορρόφηση του ΕΣΠΑ έκλεισε στο 3,6%. Σήμερα ανέβηκε στο 31%, ποσοστό που κινείται πλέον στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επιτεύχθηκε ο μνημονιακός στόχος που αφορούσε απορροφήσεις 3,35 δις ευρώ, κάτι το οποίο φαινόταν σχεδόν αδύνατο.

Πιστεύετε ότι με τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει στις διαδικασίες του ΕΣΠΑ το πρόγραμμα θα τρέξει πιο γρήγορα από εδώ και πέρα;
Το 2011 ήταν η χρονιά της μεγάλης αναστροφής του ΕΣΠΑ. Πλέον, έχουμε συνολική εικόνα του προγράμματος και ένα ευέλικτο σύστημα το οποίο εστιάζει στα έργα και στην υλοποίηση τους. Το 2012 θα είναι η κομβική χρονιά του ΕΣΠΑ. Θα φανεί πιο άμεσα στην πραγματική οικονομία όλη η δουλειά που έγινε. Σήμερα, οι συμβάσεις έργων που εκτελούνται, ξεπερνούν τα 8 δις ευρώ. Επίσης, σε συνεργασία με την Ε.Ε. συντάχθηκε σχέδιο δράσης για 181 έργα προτεραιότητας σε όλη τη χώρα ύψους 11,5 δις ευρώ. Τα έργα αυτά, δημιουργούν κατά τη διάρκεια υλοποίησής τους περίπου 207.000 θέσεις απασχόλησης και 15.000 θέσεις εργασίας κατά τη λειτουργία τους.


Υπάρχει βέβαια και το πρόβλημα ότι πολλές επιχειρήσεις αδυνατούν να απορροφήσουν τα προγράμματα λόγω της έλλειψης ρευστότητας, της αδυναμίας δανεισμού και τελικά δεν φαίνονται τα χρήματα αυτά στην πραγματική οικονομία.

Όσον αφορά στον τραπεζικό δανεισμό  σε αυτή την φάση όλοι οφείλουμε να επιτελέσουμε το καθήκον μας. Κανείς δεν μπορεί να εξαιρεθεί, φυσικά ούτε και οι τράπεζες. Ο τραπεζικός τομέας δεν είναι μόνο για τις «ευτυχισμένες» μέρες της επίπλαστης ευημερίας των πιστωτικών καρτών και των εύκολων καταναλωτικών δανείων. Αυτό οφείλουν να το αντιληφτούν οι ίδιες οι τράπεζες.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό;
Πετύχαμε την τροποποίηση του εφαρμοστικού κανονισμού όσον αφορά στην επιλεξιμότητα κεφαλαίου κίνησης καθώς και στη δυνατότητα χρηματοδότησης υφιστάμενων επιχειρήσεων. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε μέσα στο 2012 το ταμείο ρευστότητας για τις ΜΜΕ. Τα κεφάλαια που θα διατεθούν από το ΕΣΠΑ περίπου 500 εκ ευρώ και θα μοχλευθούν από την ΕΤΕΠ θα χρησιμοποιηθούν για χαμηλότοκα δάνεια, για εγγυήσεις και για επιδότηση επιτοκίου δικαιούχων που έχουν ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα. Και αυτό γιατί πράγματι έχουμε υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί να μην μπορούν τελικά να υλοποιήσουν έργα λόγω αδυναμίας προσκόμισης εγγυητικής επιστολής ή έγκρισης δανείου.

Τι προγράμματα πρόκειται να τρέξουν για την στήριξη της επιχειρηματικότητας;
Πέρα από τα προγράμματα που τρέχουν αυτή τη στιγμή,  από τη δική μας πλευρά επαναπροσανατολίζουμε συνολικά το ΕΣΠΑ με κατεύθυνση τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Πρέπει να πούμε ότι το ΕΣΠΑ σχεδιάστηκε σε άλλη εποχή και υπό άλλες συνθήκες. Σήμερα απαιτούνται άλλου τύπου δράσεις ώστε να αποτελέσει πραγματικό εργαλείο ανάπτυξης της χώρας. Σε αυτή την κατεύθυνση, σχεδιάζουμε και το νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους 500 εκ ευρώ που θα έχει βασικό σκοπό την στοχευμένη ενίσχυση παραγωγικών τομέων της οικονομίας αναδεικνύοντας τις ιδιαιτερότητες της κάθε Περιφέρειας.

Πάντα ακούγονται παράπονα για την ταχύτητα πληρωμών στους αναπτυξιακούς νόμους; Έχει αλλάξει κάτι;

Οι καθυστερήσεις που αναφέρετε οφείλονταν σε ένα συνδυασμό διαδικασιών, λειτουργιών αλλά και ρυθμών της δημόσιας διοίκησης. Έγιναν σημαντικές αλλαγές και στους τρεις αυτούς τομείς, με τη βοήθεια των στελεχών του Υπουργείου. Τα αποτελέσματα ήταν άμεσα. Αρκεί να σας πω πως το 2011 τριπλασιάστηκαν οι ρυθμοί αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων και έγιναν συνολικές πληρωμές ύψους 1,2 δις ευρώ όταν για παράδειγμα οι πληρωμές της πενταετίας 2004-2009 ανήλθαν σε 1,7 δις ευρώ. Σημαντικό ρόλο στο ύψος των πληρωμών έπαιξε και η αλλαγή φιλοσοφίας για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων του ΕΣΠΑ, εντοπίζοντας επενδύσεις που πληρούν τα κριτήρια των κανονισμών και εντάσσοντας τες στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα.

Μπορεί να συζητάμε για ανάπτυξη με τέτοιες απανωτές περικοπές ΠΔΕ;

Η περικοπή του ΠΔΕ εντείνει την ύφεση. Όσο θετικά και να είναι τα αποτελέσματα του ΕΣΠΑ, δεν φτάνουν εάν δεν υπάρχει και ένα ισχυρό Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Αυτό πρέπει να το καταλάβουν όλοι εντός και εκτός χώρας.
Από την πλευρά του Υπουργείου Ανάπτυξης, αναλήφθηκε μια σειρά πρωτοβουλιών ώστε να αναπληρώσουμε αυτούς τους πόρους. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία όμως είναι ότι προχωράμε στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ώστε να αποτελέσει ένα πραγματικό αναπτυξιακό εργαλείο, με συγκεκριμένους κανόνες, που θα αξιοποιεί στο έπακρο κάθε ευρώ.